گلیم ،هنر عشایر گل وبوته ای “گل بته “درحال احتضار

محمد فرزامی ؛ عضو شورای سر دبیری پیک ملت

گلیم ،هنرعشایر

“سعی کن عظمت درنگاه توباشد،نه درانچه به ان می نگری”

گلیم یکی ازانواع دست بافت هایی است که دارای پیشینه ای بس قدیمی است. وهنوز در ایران وسایر کشورهای جهان بافته می شود.

نقشهای روی گلیم دارای اصالتی بس طولانی ترازخود گلیم هستند. نقش هایی انتزاعی که دراکثرگلیم های سنتی کهگیلویه وبویراحمد و گاها ممسنی یافت می شود.

باتحقیق درباره این مسئله وسوال که چه نقش هایی بیشترین سهم راروی بافته های سنتی داشته اند؟ ورفتن به مراکزبافت دراستان خودمان”کهگیلویه وبویراحمد” متوجه شدم که خیلی ازنقش هاهم هنوزوجوددارند، امامتاسفانه دراینده ای نزدیک روبه زوال خواهندرفت و بامصاحبه این مسول وان مسئول که گلیم رادراستان چنان می کنیم وچنین می کنیم کاری ازپیش نمیرود و گلیم گل وبوته ای “گل بته “درحال احتضاراست .

دربعضی جاهامتوجه شدم که بسیاری ازبافندگان جوان نام نقش هارانمی دانند وفقط به عنوان کسب وکارودرامدبه این امراشتغال واشتهاردارند.

درهمه ادوار و اعصار انسان برای بقا و ماندن وزیستن وحفظ خود در برابر سرما وگرما وتغییرات اقلیمی ازبافتن پارچه برای البسه ،زیرانداز،رواندازپوشش جسم وتن و حتی برای زینت کمک گرفته واستفاده نموده.

دراستان چهار فصل کهگیلویه وبویراحمد، محصولات دست بافت مختلفی هم بافت می شودوهم یافت می شود، که درهرزمینه نقوش مختلفی برای زیبایی ان خودنمایی می کنند. بدون هیچگونه شک وتردیدی نقوش بافته های استان چهارفصل رانمی توان جدای ازدیگرنقوش کهن سنت های ایران موردبررسی وتجزیه وتحلیل قرارداد.
واما ذکراین موضوع هم لازم به بیان وواجب به گفتن است که بسیاری ازنقوش بکاررفته دردست بافت های زنان ایل وعشایروبافندگان قدیمی استان الهام گرفته ازمسیرکوچ،ییلاق وقشلاق،طبیعت اطراف محل سکونت بوده است .

محمدفرزامی

پژوهشگربنیادایران شناسی
شعبه استان کهگیلویه وبویراحمد